In Le Puy-en-Velay

Vrijdag 20 mei 2022 van Grandchamp naar Le Puy-en-Velay (Haute Loire)

Na een heerlijk diner en een rustige nacht op onze vertrouwde tussenstop Chambres d’hôtes La Vallée Verte in Grandchamp (in de Haute Marne), gaan we verder naar het zuiden.

Naar Le Puy

De 400 km naar Le Puy-en-Velay gaan voornamelijk over de Autoroute en daardoor zien we onderweg niet veel bijzonders. Wèl zien we het landschap langzaam veranderen, terwijl het weer heel mooi blijft en het zelfs nog wat warmer wordt - dat laatste hoefde niet per se…

En we zien de Loire, die zo’n 40 km ten zuiden van Le Puy, in de Ardèche ontspringt. Het is hier weliswaar nog slechts een petieterig stroompje, maar hij zal uiteindelijk toch maar mooi de langste rivier (1012 km) van Frankrijk worden! 

Le Puy-en-Velay, een eeuwenoude stad, waar de historie van afdruipt. 

Het beeld van de stad wordt gedomineerd door twee vulkanische ‘pluggen’, bestaande uit gestolde lava die zo’n 150.000 jaar geleden is ontstaan in de pijp van een actieve vulkaan. Nadat de vulkaan is gedoofd, verdwijnt het omliggende losse gesteente en blijft de plug met zijn karakteristieke vorm over. 

Op de ene plug/rots, de Rocher Saint Michel, 82 m hoog, staat de Chapel Saint Michel d’Aiguilhe en op de andere, de Rocher Corneille, 132 m hoog, staat een 23 m hoog Madonna-beeld met een mollige Jezus op haar arm. Dit beeld is gegoten van het ijzer van 213 kanonnen die door Napoleon waren buitgemaakt in de Krimoorlog (sic!) na de val van Sebastopol (1885). De kathedraal zit halverwege deze Rocher Corneille.

Le Puy-en-Velay, en meer specifiek de kathedraal Notre Dame, is sinds de middeleeuwen een bekende startplaats voor pelgrims. Er komen hier diverse historische pelgrimsroutes samen om daarna over de Via Podiensis verder te gaan naar Santiago de Compostela. 

De mooiste manier om de kerk te betreden is via de Rue des Tables. Deze straat in de gezellige oude stad loopt redelijk steil omhoog en eindigt in een brede trap van 134 treden. Helemaal bovenaan de trap is de ingang van de kerk die zich midden in het gebouw bevindt. Je komt recht voor het altaar binnen en dat is een spectaculaire binnenkomst, temeer omdat je net daarvoor die imponerende, lange trap hebt beklommen.

Deze entree moet voor de gemiddelde middeleeuwer zeer imponerend zijn geweest, en dat is het nu ook nog steeds. Dit wordt nog eens versterkt doordat je direct voor de grote trekpleister van de kerk staat; een zwarte Madonna. Vanuit het donkere koor kijkt ze je, vanaf een marmeren bouwsel en gekleed in een witte jurk, direct aan.

Het beeld is echter vele malen kleiner dan ik verwachtte; het is hooguit 60 cm!

Er hangt een speciale sfeer: een mengeling van religie, eeuwenoude geschiedenis en overweldigende architectuur. Bij de bouw van deze kathedraal is op een verbluffende manier gebruik gemaakt van de bijzondere ligging en het reliëf: hij is gebouwd op een rots en voornamelijk tegen de steile helling ervan.

La Chapelle Saint Michel d'Aiguilhe

Voor een bezoek aan de Chapelle Saint Michel d'Aiguilhe moet je wel eerst 268 treden beklimmen, maar dat is natuurlijk peanuts vergeleken bij wat me nog te wachten staat.

Volgens een legende is hier ooit een meisje van de rots gesprongen om haar maagdelijkheid te bewijzen: tot tweemaal toe werd ze gered door de aartsengel Michaël, maar de derde keer viel ze te pletter - als straf. Michaël vond het nu wel welletjes…

Saint-Jacques-de-Compostelle 

De bedevaart van Saint-Jacques-de-Compostelle (in het Frans) is een katholieke bedevaart, waarvan het doel de legendarische graftombe van de heilige apostel Jacques (Jacobus) is. Die graftombe is geplaatst in de crypte van de kathedraal van Saint-Jacques-de-Compostelle in Galicië (Spanje). De bedevaart naar Compostelle behoort tot de drie belangrijke bedevaarten van de Christenen, samen met die naar Jerusalem en Rome. 

Godescalc, bisschop van Le Puy, wijdde in 950 deze ‘Via Podiensis’ in. De route loopt door de straten van de stad. De eerste niet-Spaanse pelgrim naar Santiago de Compostela reisde met een escorte van geestelijken en edelen. Er ging ook een flink aantal gewapende soldaten mee om de wolven en struikrovers, die het platteland in die tijd teisterden, op afstand te houden. 

Vooral het oude stadsgedeelte van Le Puy-en-Velay met zijn kronkelende straatjes, pleintjes en fonteinen is aantrekkelijk. Hier verzamelden de middeleeuwse pelgrims zich meestal al vroeg in het voorjaar. Zij gingen dan eerst enkele vermaarde bidplaatsen bezoeken om er de relieken van hun favoriete heiligen te vereren.

Place du Plot in de historische binnenstad is hèt traditionele verzamelpunt voor pelgrims die in Le Puy hun camino beginnen. Her is een aardig pleintje met een oude fontein uit 1624. De pelgrims vertrekken uit de stad langs de smalle weg met de toepasselijke naam Rue Saint Jacques, dan volgt de Rue des Capucins en natuurlijk de Rue de Compostelle. 

Ik sluit me vanaf morgen bij hen aan als gewone wandelaar van de GR65 (GR: Grande Randonnée = LAW: lange-afstand wandelpad). Eens kijken wat het verschil gaat zijn. 

De routes zijn, op een enkel stukje na, in elk geval exact gelijk aan elkaar. Mocht je het ene teken een keer niet kunnen vinden, volg je gewoon het andere. Simple comme bonjour!

Pelgrim

van het Latijnse pelegrinus = vreemdeling; 

van peregre = in het buitenland

van per = door, heen, voorbij;

en van ager = akker, veld. 

De vreemdeling die door akkers en langs velden loopt.

OPMERKINGEN VOORAF:  

Graag wil ik pelgrim Helmut bedanken voor het mogen gebruiken van zijn route- en hoogtekaartjes. 

Ook bedank ik hem en de vele andere wandelaars en pelgrims die mij zijn voorgegaan en mij hebben geïnspireerd met hun enthousiaste verhalen. 

En lang leve het internet en Wikipedia!