27. Donderdag 16 juni 2022: van Arblade-le-Haut naar Aire-sur-l’Adour (Les Landes)

Donderdag 16 juni 2022: van Arblade-le-Haut naar Aire-sur-l’Adour (Landes)

Zwaarte: ++   Schoonheid: *  Afstand: 22,5  km.  Weer: 21-36 graden en drukkend warm

        Verlatenheid, volkomen stilte en een middel tegen hoofdpijn

Vandaag een redelijk rustige wandeling en dat past bij het weer van vandaag: het wordt 38 graden. En we gaan van de Gers naar het volgende departement Les Landes. Dit laatste staat bekend als een wat saai gebied en dat merk ik gelijk vandaag al. De route kan me niet bekoren en behalve dat ik met mezelf aan de wandel ben, kom ik mezelf nu ook tegen. Ik zoek serieus naar de charme van de route, maar het lukt me niet die te vinden, de verveling heeft het overgenomen. Ik bedenk me echter dat ook verveling een bestaande emotie is en laat het na wat gemopper daarbij.

Het eerste gedeelte is nog wel mooi en afwisselend, en ik ben dan ook binnen de kortste keren in Lanne-Soubiran, een piepklein gehuchtje dat na de bossen opduikt. Er is een lief kerkje met daarnaast de oude pastorie (presbytère). In het kerkje steek ik speciaal een kaarsje op voor zwager Nico, die (weer) in het ziekenhuis is opgenomen.

Ik sla daarna een weg in die me een kilometer lang naar beneden voert, waarna ik uitkom bij het dorp Lelin-Lapujolle. Dit stuk gaat nog wel, maar nu komen enorme stukken landbouwgebied, kilometers lang, met vooral maïs. Ja, dit stuk is ook weer overweldigend. Overweldigend saai.

Zoals bijna overal, worden hier de maïsvelden intensief besproeid. Dat is ook in Frankrijk een punt van discussie… zoveel kostbaar water voor veevoer. Nu goed opletten hoe de sproeier werkt, zodat ik tenminste een verfrissende douche kan krijgen!

De route loopt verder langs landweggetjes met aan de slootkanten verschillende soorten kruid. Het ruikt naar munt, maar welke? Kruizemunt? Marokkaanse munt? Aarmunt? Geen idee! De naam komt in elk geval van de nimf Mentha. Zij werd bemind door Pluto en door de jaloerse Proserpina veranderd in munt. 

Het laatste stuk loopt de weg langzaam naar beneden naar de vallei van de rivier de Adour. Het is 12 uur en het lijkt wel hoogzomer met een temperatuur van nu al zo’n 34 graden. Rond 13.00 uur kom ik aan in Barcelonne-du-Gers waar ik een tweede picknickpauze hou bij het washuis. Het bassin, een van de grootste van het departement Gers, wordt elk jaar gebruikt voor de traditionele wedstrijd forelvissen. Verzin het maar!

Barcelonne-du-Gers (aan de rivier de Adour) was ooit een dichtbevolkte bastide met kermissen, markten en belangrijke handelsposten. Nu is het een eenvoudig lang boerendorp dat overigens nog steeds bekend staat om zijn AOC Saint-Mont-wijn. AOC is de afkorting voor Appellation d’Origine Contrôlée. Het is de belangrijkste term binnen de Franse wijnwetgeving. Als dat op een fles staat, kun je er vanuit gaan dat alle wijnregels binnen een bepaald gebied zijn opgevolgd.

Ik ontdek een oude watertoren uit 1837, die later nog als gevangenis is gebruikt. Nu staat hij al bijna 90 jaar te niksen, resp. mooi te zijn. Ik neem een foto omdat ik zo gecharmeerd ben van de Franse naam voor een watertoren: geen tour d’eau, maar een château d'eau en dat doet meer recht aan hun belangrijkheid. Het is best een aardig dorp en het is nog een paar kilometer buffelen naar Aire-sur-l’Adour.

Eerst zag ik er maar een paar, maar al gauw steeds meer: ganzen- en eendenfokkerijen. Elke boer hier heeft wel een schuur vol en overal wordt de Foie Gras aangeprezen. Voor de Fransen is het zo ongeveer de ultieme lekkernij.

Vol verwachting heb ik het ooit geproefd en vond het teleurstellend. En dat dieren hier zó voor moeten lijden, vind ik niet te accepteren. Naar mijn smaak dus niets bijzonders, maar in de ogen van de meeste Fransen is die smaak van mij dan ook zwaar onderontwikkeld…

Foie Gras (vette lever).   Een absolute delicatesse voor Fransen is ganzen- of eendenleverpaté. De levers hiervoor produceren ze via de ‘gavage’ methode. Bij de gavage worden eenden en ganzen de laatste twee tot drie weken voor de slacht tot wel vijf keer per dag dwangmatig gevoed via 20 tot 40 cm lange metalen of rubberen trechters die in hun strot worden gestoken. Hoogcalorisch voer bestaande uit maïspap, maïskorrels, melk, olijfolie, graan en vet wordt in de maag of krop gepompt. Normaal weegt een ganzenlever minder dan 100 gram en van een eend 70 gram, maar door de extra vette voeding zwelt de lever abnormaal en ziekelijk op tot wel 1000 gr bij ganzen en 550 gr bij eenden. Bovendien krijgen de dieren er diarree van, gaan ze hijgen en moeilijk lopen door wegzakkende poten en ontstaan er verwondingen en ontstekingen in de hals door het dwangvoeren. En ze worden met de dag angstiger.

Een potje van 120 gr. kost al gauw 40 euro en dat zorgt jaarlijks voor een miljardenomzet in Frankrijk. Een luxe product waar veel dierenleed aan te pas komt. Dierenactivisten wilden dit gedwongen voeren op een gegeven moment verbieden omdat het wreed is en ernstig dierenleed veroorzaakt. De Fransen zagen dit aankomen en hebben in 2005 het product tot onvervreemdbaar onderdeel van de Franse cultuur gemaakt, waardoor het is toegestaan in Europa en de invoer in Nederland gedoogd moet worden. (Het is vergelijkbaar met het stierenvechten in Spanje dat ook tot cultureel erfgoed is verklaard.)

Een smakelijke vergissing?

Foie gras moet nog wel op smaak gebracht worden: met peper, zout, provençaalse kruiden en sterke drank, zoals cognac, armagnac of port. Ja, zo kun je overal iets lekkers van maken! Als je dit door de risotto zou roeren, kun je ook smullen. 

Het verklaart dat eend (na het verwijderen van de foie gras) zo vaak langs de route in restaurants wordt aangeboden. De Via Podiensis zou hier dus ook Route du Canard kunnen heten! Ik hoef het niet en word steeds meer een overtuigde vegetariër.

In Nederland wordt Foie Gras in de meeste restaurants niet meer geserveerd. Je kunt je echter afvragen of dit product nu zo anders is dan veel andere zaken uit de vleesindustrie; ook in Nederland.

Op de brug over de Adour

Aire sur l’Adour is een middeleeuws stadje stadje met een indrukwekkende kathedraal, een wirwar van steegjes en mooie oude huizen. Ik loop langs de Eglise Sainte-Quitterie.

Eglise Sainte-Quitterie

Maar wie was Sainte-Quitterie? Dat blijkt een jonge maagd van adellijk Visigotisch bloed geweest te zijn, die uitgehuwelijkt was aan een in haar ogen ongelovige en daar helemaal geen zin in had en daarom de benen nam. Toen ze opgespoord was in een klooster weigerde ze wederom met de ketter te trouwen; ze stierf liever dan dat ze haar geloof zou ontkennen! En zo geschiedde. Ze werd door haar aanbidder onthoofd, waarbij op de plek waar het hoofd de grond raakte een bron ontstond. Het water van deze bron helpt tegen hondsdolheid en natuurlijk tegen hoofdpijn 😉.

Ik ga op zoek naar de auto en rijd met een hoofd vol nieuwe informatie naar ons huisje.